30 վայրեր` 1-2 օրում Երևանից այցելելու համար

Էրեբունի ամրոց

Աշխատանքային ժամեր՝ երք.-կիր.՝ 10:30-16:30, երկ.՝ հանգստյան օր

Մեր դարաշրջանից շատ ժամանակ առաջ Հայկական լեռնաշխարում Ուրարտու թագավորությունն էր: Էրեբունու մասին առաջին հիշատակումը թվագրվում է մ.թ.ա. 780թ.-ով: Այդ ժամանակ վերջինս ծաղկուն քաղաք էր՝ պալատներով, տաճարներով, ինչպես նաև զարգացած ենթակառուցվածքներով: Սակայն մ.թ.ա. 590թ.-ին ռազմական ներխուժման հետևանքով այն ավերվել է և լքվել բնակիչների կողմից:

Այժմ Դուք կարող եք տեսնել Էրեբունու ավերակները, ինչպես նաև ծանոթանալ նրա պատմությանը՝ այցելելով թանգարան, որտեղ ցուցադրվում են հնագիտական ​​գտածոներ:

Էրեբունին գտնվում է Երևանի ծայրամասում: Հասնել ամրոց հնարավոր է №37, №76, №86 ավտոբուսներով, ինչպես նաև №2 տրոլեյբուսով: Կարելի է նաև տաքսի պատվիրել, քաղաքի կենտրոնից մինչև ամրոց ճանապարհը կազմում է ընդամենը 20 րոպե:

Կասկադ համալիր

Կասկադի ներսում կան ռեստորաններ, սրճարաններ և ցուցասրահ, որտեղ կարող եք տեսնել ժամանակակից նկարիչների աշխատանքները:

Մատենադարան

Աշխատանքային ժամեր՝ երք.-շաբ.՝ 10:00-17:00, կիր.-երկ.՝ հանգստյան օրեր Հիմնական մասը կազմում է Էջմիածնի տաճարին պատկանող և մոտ հարյուր տարի առաջ ազգայնացված հավաքածուն:

Ծիծեռնակաբերդի հուշահամալիր և Հայոց Ցեղասպանության թանգարան

Աշխատանքային ժամեր՝ երք.-կիր.՝ 10:00-16:30, երկ.՝ հանգստյան օր

Ծիծեռնակաբերդի հուշահամալիրը և Հայոց ցեղասպանության թանգարանը Երևանի երկու կարևորագույն մշակութային և պատմական նշանակություն ունեցող վայրերն են: Հայոց ցեղասպանության թանգարանը բացվել է 1995թ.-ին, այն աշխարհում միակ թանգարանն է, որը նվիրված է Հայաստանի պատմության այս ողբերգական էջին: Թանգարանում ներկայացված են ցուցանմուշներ, փաստաթղթեր և լուսանկարներ, որոնք պատմում են ցեղասպանության, ինչպես նաև հայ ժողովրդի կյանքի ու պայքարի մասին:

Ծիծեռնակաբերդ

Երևանի երգող և պարող շատրվանները

Աշխատանքային ժամեր՝ մայիսից սեպտեմբեր՝ չրք.-երկ.՝ 21:00-22:00

Երևանի երգող և պարող շատրվանները գտնվում են Հանրապետության հրապարակում: Բացվել են 1953թ.-ին և համարվում են ԽՍՀՄ-ում առաջին երգող շատրվանները: 2011թ.-ի վերակառուցումից հետո համալիրը դարձավ ավելի գունեղ ու տպավորիչ։

Հանրապետության հրապարակում տեղի ունեցող Երգող շատրվանների գիշերային շոու

Սբ. Գրիգոր Լուսավորիչ մայր եկեղեցի

Աշխատանքային ժամեր՝ ամեն օր՝ 08:30-18:30

Եկեղեցին գտնվում է Երևանի կենտրոնում՝ բարձունքի վրա, որտեղից բացվում է հիանալի տեսարան դեպի քաղաքը։ Կառույցը ավանդական հայկական ճարտարապետության ոճով է՝ բազմաթիվ զարդանախշերով՝ կամարներ, սյուներ և փորագրված էլեմենտներ։ Եկեղեցու ներսում կան գեղեցիկ խճանկարներ, որմնանկարներ և վիտրաժներ, ներսում տիրում է խաղաղության և ներդաշնակության մթնոլորտ։

Եկեղեցու հիմնական առանձնահատկություններից մեկը զանգակատունն է, որը համարվում է Երևանի ամենաբարձր կետը։

Խոր Վիրապի վանք

Աշխատանքային ժամեր՝ ամեն օր՝ 08:00-18:00, ամռանը՝ մինչև 20:00-ն

• մատուռ, որը Ներսես III-ը հրամայել է կառուցել սրբի պատվին;
• Սբ. Աստվածածին եկեղեցին, որը կառուցվել է 1662թ.-ին.;
• վանքի պարիսպները, որոնք կառուցվել են 17-րդ դարում:

Վանքը գտնվում է Երևանից 44 կմ հեռավորության վրա: Այստեղ հնարավոր է հասնել տաքսիով, մեքենայով, ինչպես նաև №467 ավտոբուսով: Ավտոբուսը մեկնում է «Սասունցի Դավիթ» մետրոյի կայարանի մոտ գտնվող կանգառից:

Արարատ

Լեռնաշղթան մոտ 11 կմ երկարություն ունի, իսկ երկու գագաթները՝ Սիսն ու Մասիսը, համապատասխանաբար 3896 և 5165 մ բարձրության վրա են։ Ըստ ավանդության՝ հենց այս լեռան վրա է հանգրվանել Նոյյան Տապանը: Այս ամենը հաշվի առնելով՝ լեռը համարվում է սուրբ:

Ներկայումս լեռը գտնվում է Թուրքիայի տարածքում։ Բայց, ամեն դեպքում, լեռան ամենատպավորիչ տեսարանները բացվում են հենց Հայաստանից։ Իսկ Արարատով հիանալու լավագույն տարբերակներից մեկը Խոր Վիրապ վանքի դիտակետից է։ Մենք արդեն խոսել ենք այն մասին, թե ինչպես հասնել այնտեղ։

Խոր Վիրապ և Արարատ լեռ

Հրեշտակների ձոր

Աշխատանքային ժամեր՝ ամեն օր / 24 ժամ

Հրեշտակների ձորը Հայաստանի ամենագեղեցիկ բնության տեսարժան վայրերից մեկն է, որը գտնվում է մայրաքաղաքից 55 կմ հեռավորության վրա: Ձորի խորքով զբոսանքի արահետ է անցնում: Ձոր հասնելու ամենահարմար ճանապարհը մեքենայով է: Եթե նախընտրեք գնալ հասարակական տրանսպորտով, Հարավային ավտոկայանից հարկավոր կլինի նստել №480 ավտոբուսը և իջնել «Դաշտաքար» կանգառում: Այնտեղից մինչև նպատակակետը 3.5 կմ քայլելու ճանապարհ է լինելու, մոտ 40-50 րոպե՝ հանգիստ քայլքով:

Հրեշտակների ձոր

Արենի-1 (Թռչունների քարանձավ)

Աշխատանքային ժամեր՝ ամռանը՝ ամեն օր՝ 10:00-19:00, ձմռանը՝ ամեն օր՝ 10:00-17:00

Թռչունների քարանձավը հայտնի է որպես գեղատեսիլ բնական հուշարձան, ինչպես նաև վայր, որտեղ հայտնաբերվել են մարդկային գործունեության հետքեր: Համարվում է, որ մարդիկ այստեղ ապրել են ավելի քան 5000 տարի առաջվանից: Հնագետները հայտնաբերել են դարեր անցած կոշիկներ, հագուստ, կենցաղային իրեր և գործիքներ: Տեսարժան վայրը գտնվում է Երևանից 110 կմ հեռավորության վրա: Հասարակական տրանսպորտով այստեղ հասնելու համար անհրաժեշտ է Հարավային ավտոկայանից նստել №607 միկրոավտոբուսը և հասնել Արենի գյուղ: Դրանից հետո հարկավոր կլինի տաքսիով գնալ:

Նորավանք

Աշխատանքային ժամեր՝ ամեն օր՝ 09:00-20:00

Նորավանքը Հայաստանի ամենատպավորիչ միջնադարյան վանական համալիրներից մեկն է, որը գտնվում է Գնիշիկ գետի գեղատեսիլ հովտում: Այն հիմնադրվել է 13-րդ դարում և ներկայումս ներառում է.

• Սուրբ Աստվածածին եկեղեցին,
• Հովհաննես Մկրտիչ եկեղեցին,
• Սբ. Գրիգոր մատուռը:

Վանքը մի քանի անգամ ավերվել է, բայց 20-րդ դարի վերջին այն վերականգնվել է: Երևանից մինչև Նորավանք հեռավորությունը 110 կմ-ից փոքր-ինչ ավելին է: Այնտեղ հասնելու ամենահարմար ճանապարհը մեքենայով է, մեկ այլ տարբերակ է նստել միկրոավտոբուս, որն անցնում է Եղեգնաձոր քաղաքով, օրինակ՝ №555 կամ №607: Այնտեղից վանք հնարավոր է հասնել ոտքով կամ տաքսիով:

Նորավանք

Գառնիի տաճար

Աշխատանքային ժամեր՝ ամեն օր՝ 09:00-21:00 Գառնիի տաճարի առաջին շինությունը կանգուն է մնացել բազմաթիվ դարաշրջաններ, սակայն չի դիմացել 1679թ.-ի ուժեղ երկրաշարժին։ Համալիրը վերականգնվել է միայն 300 տարի անց՝ 1966-1976թթ.։

Անպայման այցելեք հին բաղնիքները, որոնք թվագրվում են 3-րդ դարով։ Այդ տարածքի խճանկարային հատակի բեկորները պահպանվել են անփոփոխ։

Գառնին գտնվում է Հայաստանի մայրաքաղաքից 30 կմ հեռավորության վրա։ Տաճար կարելի է հասնել №266 և №284 ավտոբուսներով։ Ճանապարհը կազմում է մոտ 40 րոպե։

Գառնիի ձոր Քարերի սիմֆոնիա

Աշխատանքային ժամեր՝ ամեն օր / 24 ժամ

«Քարերի սիմֆոնիա»-ն բնական հուշարձան է, որով կարելի է հիանալ Գառնիի տաճար այցի ժամանակ։ Այն գտնվում է համանուն կիրճում՝ տաճարի մոտակայքում։

Կիրճի քարի շերտերն ունեն յուրահատուկ ձև. դրանք կազմված են մինչև 100 մ բարձրություն ունեցող բազմաթիվ նեղ սյուներից:

Քարերի սիմֆոնիա

Գեղարդի վանք

Աշխատանքային ժամեր՝ ամեն օր՝ 09:00-20:00 Վանքը երկրի ամենակարևոր հոգևոր կենտրոններից մեկն է: Մարդիկ Հայաստանի բոլոր մարզերից այստեղ են գալիս իրենց երեխաներին ամուսնացնելու կամ կնքելու նպատակով: Համալիրը բաղկացած է մի քանի եկեղեցիներից, մատուռներից, պատկերասրահներից, ինչպես նաև օժանդակ շինություններից, որոնք շատ համահունչ տեսք ունեն շրջակա բնապատկերների տեսարանին: Կենտրոնական եկեղեցին թվագրվում է 1215թ.-ով, իսկ համալիրն ինքնին հիմնադրվել է 4-րդ դարում՝ Գրիգոր Լուսավորչի կողմից:

Անմիջապես մինչև Գեղարդ գնացող տրանսպորտ չկա: Վանք հասնելու համար հարկավոր է նստել Գառնի ուղևորվող ցանկացած ավտոբուս կամ միկրոավտոբուս: Այնտեղից պետք է ոտքով անցնել 3 կմ, կամ օգտվել տաքսիից։ Մեկ այլ տարբերակ է պատմական հուշարձանն այցելել էքսկուրսիայի շրջանակներում:

Գեղարդի վանք

Զվարթնոց

Աշխատանքային ժամեր՝ երք.-շբթ.՝ 10:00-17:30, կրկ.՝ 10:00-15:30, երկ.՝ հանգստյան օր Տաճարի կառուցումը սկսվել է 643թ.-ից։ 9 տարի անց բյուզանդական կայսր Կոնստանդին II-ը մասնակցել է օծման արարողությանը:

10-րդ դարում կառույցն ավերվել է։ Պատմաբանները մինչ օրս էլ վիճում են դրա պատճառների շուրջ։ Ոմանք կարծում են, որ դա տեղի է ունեցել ուժեղ երկրաշարժի պատճառով։ Մյուսները վստահ են, որ փլուզումը արաբների հարձակման հետևանքն էր։ Դրա շնորհիվ այսօր հնարավոր է ուսումնասիրել պատրիարքական պալատի, բնակելի շինությունների, ինչպես նաև գինեգործարանի մնացորդները: Համալիրի կողքին կա թանգարան, որտեղ ցուցադրվում են պեղումների ժամանակ հայտնաբերված նմուշները:

Զվարթնոց հասնելու համար հարկավոր է նստել №202 կամ №203 ավտոբուսը և իջնել Վաղարշապատ քաղաքում: Այդ քաղաքի կենտրոնական կայարանից միկրոավտոբուսներ են գնում նշված տեսարժան վայր:

Էջմիածնի Մայր Տաճար

Աշխատանքային ժամեր՝ ամեն օր՝ 07:00-19:00

Էջմիածինը Հայաստանի հոգևոր մայրաքաղաքն է: Այստեղ է գտնվում Հայոց կաթողիկոսի նստավայրը:

Եկեղեցական համալիրը կառուցել է Գրիգոր Լուսավորիչը՝ 4-րդ դարում: Այն կառուցվել է հեթանոսական տաճարի տեղում՝ որպես կրոնափոխության խորհրդանիշ: Մայր տաճարից բացի, համալիրը ներառում է.

• միջնադարյան արվեստի թանգարան, որտեղ կարելի է տեսնել Նոյյան տապանի մասունքը, Հիսուս Քրիստոսի կողը խոցած Սուրբ Գեղարդի մի մասը;
• 1772թ.-ին հիմնադրված տպարանը;
• Կաթողիկոսի նստավայրը;
• Սբ. Էջմիածնի հոգևոր ճեմարանը:

Վանքը գտնվում է Հայաստանի մայրաքաղաքից 20 կմ հեռավորության վրա: Կենտրոնական ավտոկայանից այստեղ են հասնում №202 ավտոբուսը և №203 միկրոավտոբուսը: Ճանապարհը կտևի մոտ 40 րոպե:

Էջմիածնի Մայր Տաճար

Ամբերդ ամրոց

Աշխատանքային ժամեր՝ ամեն օր՝ 09:00-18:00

Ամբերդ ամրոցը Հայաստանի պատմական հուշարձան է, որը գտնվում է ծովի մակարդակից 2300 մ բարձրության վրա՝ Ամբերդ գետի կիրճում: Այս վեհաշուք ճարտարապետական ​​համալիրը սկսել են կառուցել 7-րդ դարում, իսկ ավելի ուշ այն ծառայել է որպես Պահլավունի իշխանների՝ միջնադարյան Հայաստանի ամենաազդեցիկ ընտանիքներից մեկի նստավայր: Հատուկ ուշադրության է արժանի Սբ. Հակոբ եկեղեցին, որը կառուցվել է 1025թ.-ին, որը հայկական միջնադարյան ճարտարապետության լավագույն օրինակներից մեկն է: Տարածքից բացվում է կիրճի և ձյունածածկ լեռնագագաթների ապշեցուցիչ տեսարան:

Տեսարժան վայրի լեռնային դիրքի պատճառով տրանսպորտային հասանելիությունը սահմանափակ է: Կարելի է Երևանի կենտրոնական ավտոկայանից դեպի Անտառուտ հասնել №519 ավտոբուսով, իսկ մնացյալ 13 կմ-ն անցնել տաքսիով։ Ձմռան շրջանում ճանապարհը փակ է։

Սաղմոսավանք

Աշխատանքային ժամեր՝ ամեն օր՝ 09:00-18:00

Սաղմոսավանքը գտնվում է Երևանից 30 կմ հյուսիս-արևմուտք: Այս վեհաշուք վանական համալիրը հիմնադրվել է 1215-1235թթ.-ին՝ Վաչե Վաչուտյանի կողմից:

Համալիրի գլխավոր տաճարը՝ Սուրբ Սիոնը, կառուցված 1215թ.-ին, վանքի սիրտն է: Հատուկ ուշադրության է արժանի վանքի մուտքը՝ սելջուկյան զարդանախշերով: Սաղմոսավանք հասնելու համար նախ պետք է հասնել ք. Աշտարակ: Կենտրոնական կայարանից այնտեղ են գնում №505 և №546 ավտոբուսները: Մնացած 10 կմ-ը հարկավոր կլինի տաքսիով անցնել:

Սաղմոսավանք

Հովհաննավանք

Աշխատանքային ժամեր՝ ամեն օր՝ 09:00-18:00

Հովհաննավանքը եզակի կառույց է, որը տեղակայված է Քասախ գետի ժայռոտ ափին գտնվող գեղատեսիլ վայրում: Այն կառուցվել է Հովհաննես Մկրտչի պատվին:

Համալիրի գլխավոր տեսարժան վայրը Սբ. Կարապետ եկեղեցին է, որը կառուցվել է 13-րդ դարում: Չնայած այն, որ վանքն ունի շատ տարիների պատմություն, այնուամենայնիվ բազիլիկան պահպանել է բազմաթիվ ինքնատիպ տարրեր:

12-13-րդ դարերի ամրոցի պարիսպներն արժանի են հատուկ ուշադրության. յուրահատուկ են աշտարակները, որոնք ժամանակին ծառայում էին որպես հուսալի պաշտպանություն արտաքին սպառնալիքներից: Դե, իսկ միջնադարյան շինարարության հմտությունը պարզապես ապշեցնող է:

Վանք հասնելու համար հարկավոր է նստել №502 կամ №503 միկրոավտոբուսները, որոնք դեպի Աշտարակ են գնում: Իջնելով վանքին ամենամոտ վայրում՝ մնացյալ 1 կմ հեռավերությունը պետք կլինի ոտքով հատել:

Քասախի կիրճ

Քասախի կիրճը Հայաստանի գեղատեսիլ վայրերից է: Այն գտնվում է Քասախ գետի կիրճում և զարմացնում է զբոսաշրջիկներին լեռնային աննկարագրելի բնապատկերներով: Կիրճի երկարությունը 90 կմ է, իսկ խորությունը՝ մինչև 100 մ:

Կիրճի երկայնքով վեր են խոյանում Սաղմոսավանքն ու Հովհաննավանքը: Հետևաբար, մեկ ուղևորության ընթացքում հնարավոր է այցելել բոլոր երեք տեսարժան վայրերը: Վանքերի միջև հեռավորությունը կազմում է մոտ 5 կմ:

Հասարակական տրանսպորտով այստեղ հասնելն այդքան էլ հարմար չէ: Նախ պետք է գնալ ք. Աշտարակ (Կենտրոնական ավտոկայանից №546 երթուղին), ապա տաքսի նստել:

Քասախի կիրճ

Վարպետ Լևոնի աստվածային գետնափոր

Աշխատանքային ժամեր՝ ամեն օր՝ 10:00-17:00 Քարանձավը գտնվում է Երևանի անմիջական հարևանությամբ՝ մայրաքաղաքից ընդամենը 9 կմ հեռավորության վրա: Այնտեղ հնարավոր է հասնել №47 ավտոբուսով՝ իջնելով Առինջ քաղաքում՝ 19-րդ փողոցում, այնուհետև ոտքով կամ տաքսիով գնալ 5-րդ փողոց՝ 9-րդ տուն:

Ծաղկաձոր

Ծաղկաձորը Հայաստանի ամենահայտնի լեռնային հանգստավայրն է, որը գտնվում է Երևանից 50 կմ հեռավորության վրա: Ձմռանը մարդիկ այստեղ են գալիս լեռնադահուկային սպորտով զբաղվելու և դահուկավազքի համար: Իսկ ամռանը հիանալի ժամանակն է վայելել բնության տեսարանները կամ զիփլայնով զբոսնել:

Տարվա ցանկացած եղանակին զբոսաշրջիկները հնարավորություն ունեն բարձրանալ լեռների գագաթը՝ ճոպանուղով: Բացի այդ, Ծաղկաձորում կարելի է այցելել 11-րդ դարի Կեչառիս վանքը, ինչպես նաև Օրբելի եղբայրների տուն-թանգարանը:

Հանգստավայր հասնելը բավականին հեշտ է. Երևանից կանոնավոր կերպով №273 երթուղային տաքսիներն են գալիս այստեղ:

Սևանա լիճ

• Հարմարավետ լողափեր: Սևանա լճի լողափերը ավազոտ են և մանր խճաքարերով: Կան տարածքներ, որոնք հագեցած են հովանոցներով և լողափի աթոռներով:
• Ջրային սպորտաձևեր: Ափին կան սպորտային սարքավորումների վարձույթի կետեր, գործում է նաև նավարկության ակումբ:
• Զվարճանք: Լճի մոտակայքում գործում է ջրաշխարհ, իսկ լողափերում կան ռեստորաններ, սրճարաններ, ինչպես նաև բարեր:

Դուք կարող եք համատեղել Ձեր հանգիստը տեսարժան վայրերի այցի հետ. մոտակայքում են 9-րդ դարի Սևանավանքը, Վազգենյան հոգևոր դպրանոցը և Հայրավանքը:

Լիճ հասնելու համար նախ պետք է հասնել ք. Սևան, ապա տաքսիով անցնել մնացյալ ճանապարհը: «Երիտասարդական» մետրոյի կայարանի մոտից այստեղ են հասնում ավտոբուսներ:

Սևանա լիճ

Սևանավանք

Աշխատանքային ժամեր՝ ամեն օր՝ 08:00-18:00, ամռանը՝ մինչև 20:00-ն

Սևանավանքը գտնվում է Սևանա լճի ափին՝ թերակղզու գագաթին։ Տեղանքը սիրող ու գնահատող վանականներն այստեղ բնակություն են հաստատել 8-րդ դարի վերջին, իսկ վանքը հիմնադրվել է ավելի ուշ՝ 9-րդ դարում։

Խորհրդային տարիներին այն չէր գործում, և բացվեց միայն 20-րդ դարի 90-ական թթ.-ին։ Համալիրի տարածքում են Սբ. Առաքելոց և Սբ. Աստվածածին եկեղեցիները, ինչպես նաև հոգևոր ճեմարանը։

Տեսարժան վայր հասնելու համար միկրոավտոբուսով հարկավոր է հասնել ք. Սևան։ Միկրոավտոբուսները մեկնում են «Երիտասարդական» մետրոյի կայարանի մոտից։ Ճանապարհի մնացյալ հատվածը կարելի է հատել ոտքով կամ տաքսիով։

Դիլիջան

Դիլիջանը համարվում է Հայաստանի լավագույն լեռնա-կլիմայական հանգստավայրերից մեկը։ Սակայն այստեղ գալիս են ոչ միայն մաքուր օդ շնչելու, այլև տեսարժան վայրեր այցելելու՝

• «Միմինո» ֆիլմի հերոսների հուշարձանը,
• քաղաքի հնաոճ զարդանախշերով պատմական թաղամասը,
• 12-13-րդ դդ.-ի Ջուխտակ վանքը, որը գտնվում է քաղաքից 3 կմ հեռավորության վրա։

Երևանից Դիլիջան է հասնում №651 ավտոբուսը։ Այն մեկնում է Հյուսիսային ավտոկայանից։ Ճանապարհի տևողությունը 1.5-2 ժամ է։

Հաղարծնի վանք

Աշխատանքային ժամեր՝ ամեն օր՝ 09:00-19:00

Վանքը գտնվում է գեղատեսիլ վայրում՝ Իջևանի լեռնաշղթայի լանջին։ Այն բոլոր կողմերից շրջապատված է լեռներով և գեղեցիկ է տարվա յուրաքանչյուր եղանակին։

Հաղարծինը կառուցվել է 9-11-րդ դարերում և գործել որպես թագավորական ամառային նստավայր։ Համալիրի ծաղկման շրջանը եղել է 12-13-րդ դարերում, երբ տաճարի վանահայրը Խաչատուր Տարոնացին էր՝ հայ եկեղեցական գործիչ, բանաստեղծ և երաժիշտ։ Վերջինիս շնորհիվ վանքի տարածքում բացվել է երկրում առաջին կոնսերվատորիան:

Համալիրի տեսարժան վայրերն են՝

• Սբ. Գրիգոր եկեղեցին՝ կառուցված 9-10-րդ դարերում։
• Սբ. Աստվածածին եկեղեցին, որը թվագրվում է 1281թ.-ով։
• Սբ. Ստեփանոս եկեղեցին՝ կառուցված 1244թ.-ին։

Կարող եք ուսումնասիրել նաև սեղանատունը, Բագրատունիների տոհմի դամբարանը, ինչպես նաև խաչքարերը։

Հաղարծին հասնելու համար հարկավոր է նստել դեպի Դիլիջան ուղևորվող ցանկացած միկրոավտոբուս կամ ավտոբուս, այնուհետև նստել №20 երթուղային տաքսին և հասնել Թեղուտ գյուղ։ Մնացյալ 6 կմ-ը պետք է անցնել կամ ոտքով կամ տաքսիով։ Մեկ այլ տարբերակ է վանք այցելել էքսկուրսիայի շրջանակներում։

Հաղարծին

Գյումրի

• Վարդանանց հրապարակը;
• Սբ. Աստվածածին եկեղեցին;
• Սուրբ Ամենափրկիչ եկեղեցին;
• Ժողովրդական ճարտարապետության և քաղաքային կյանքի թանգարանը;
• Սև բերդը;
• Մայր Հայաստանի հուշարձանը։

Երևանից Գյումրի հասնելու շատ տարբերակներ կան։ Քաղաք կարելի է հասնել Խաչատուր Աբովյանի հրապարակից մեկնող գնացքով կամ ավտոբուսով։

Գյումրիի կենտրոնական ճեմուղին

Սև բերդ

Աշխատանքային ժամեր՝ ամեն օր՝ 09:00-16:00

Սև բերդը գտնվում է ք. Գյումրիում, այն և պատմական հուշարձան է, և քաղաքի խորհրդանիշ։ Բերդը կառուցվել է 19-րդ դարում ռուս ռազմական ինժեներների կողմից՝ քաղաքը հարձակումներից պաշտպանելու նպատակով։ Այն հիմնադրվել է Թուրքիայի հետ ռազմական հակամարտության սպառնալիքի պատճառով։

Իր սև գույնի շնորհիվ բերդն ունի մռայլ և խորհրդավոր տեսք։ Այն շրջապատված է բարձր պարիսպներով ու աշտարակներով։

2000-ական թթ.-ին ամրոցը գնվեց մի խոշոր հայ գործարարի կողմից։ Վերջինս վերականգնեց այն, և այսօր արդեն այստեղ են այցելում զբոսաշրջիկները։ Ներսում կառուցվել է բեմ, անցկացվում են համերգներ և այլ տեսակի միջոցառումներ։

Հաղպատի և Սանահինի վանքեր

Աշխատանքային ժամեր՝ ամեն օր՝ 09:00-18:00, ամռանը՝ մինչև 20:00-ն

Հաղպատի և Սանահինի վանքերը գտնվում են Լոռու մարզում՝ իրարից ոչ հեռու։ Հաղպատի վանքը հայտնի է իր ճարտարապետությամբ, որմնանկարներով և ավելի քան 3000 ձեռագրերով գրադարանով։ Համալիրը ներառում է Սբ. Նշան եկեղեցին, սեղանատուն, գրադարան, ինչպես նաև բնակելի հատվածներ։

Սանահինի վանքը ներառում է ավելի քան 20 շինություն, որոնցից ամենաճանաչվածներն են Սբ.Աստվածածին եկեղեցին և Սբ. Գրիգոր մատուռը։
Այս երկու վանքերի միջև կա մի փոքր ավելին քան 6 կմ երկարությամբ քայլելու ճանապարհ։ Վերջինս հայտնի է ուխտավորների շրջանում։

Հասարակական տրանսպորտով նշված վանքեր հասնելու ճանապարհը կտևի մոտ 5 ժամ, ուստի ավելի նպատակահարմար կլինի այցելել դրանք էքսկուրսիայի շրջանակներում։

Սանահինի վանքի գավիթը

Թբիլիսի

Երևանից Թբիլիսի հեռավորությունը կազմում է 275 կմ։ Այդ պատճառով խորհուրդ է տրվում այս քաղաքն այցելել երկօրյա էքսկուրսիայի շրջանակներում։ Նախատեսվում են Մցխեթի, Ջվարիի, Վարձիայի քարանձավային քաղաքի այցեր։

Թբիլիսիի համայնապատկերը և Նարիկալա ամրոցը